DOBROWOLNE PODDANIE SIĘ KARZE
🕜 2 minuty czytania
Jeżeli wina oskarżonego jest ewidentna lub materiał dowodowy jest tak silny, że nawet mimo najlepszych umiejętności obrony sprawa wydaje się przegrana, ostatnią deską ratunku może okazać się dobrowolne poddanie się karze. Przyznanie się oskarżonego do winy jednak nie wystarczy. Aby móc zastosować tę instytucję, należy spełnić również inne, określone przepisami kpk, przesłanki. Omówmy zatem, kiedy wniosek w przedmiocie dobrowolnego poddania się karze będzie skuteczny.
Dobrowolne poddanie się karze – na jakiej podstawie?
Zacznijmy od wskazania podstawy prawnej instytucji karnej, jaką jest dobrowolne poddanie się karze. Podstawą tą jest art. 387 § 1 kodeksu postępowania karnego, zgodnie z którym do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej oskarżony, któremu zarzucono przestępstwo zagrożone karą nieprzekraczającą 15 lat pozbawienia wolności, może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego, orzeczenie przepadku lub środka kompensacyjnego bez przeprowadzania postępowania dowodowego.
Z kolei § 2 wspomnianego przepisu mówi, że sąd może uwzględnić wniosek o wydanie wyroku skazującego, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości. Co więcej, uwzględnienie wniosku jest możliwe jedynie wówczas, gdy prokurator wyrazi zgodę, a pokrzywdzony należycie powiadomiony o terminie rozprawy oraz pouczony o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego takiego wniosku nie zgłosi sprzeciwu.
Jak wynika z powyższego, dobrowolne poddanie się karze będzie możliwe wyłącznie, gdy sam oskarżony o to zawnioskuje, a następnie zarówno prokuratura, jak i sąd wyrażą na to zgodę. Niekiedy jednak nawet aprobata sądu może być niewystarczająca, ponieważ sam wniosek musi spełniać wszystkie przewidziane przez prawodawcę w kpk warunki. W innym wypadku wyrok orzeczony na podstawie wniosku o dobrowolne poddanie się karze zostanie uznany za nieważny. Jak przesądził Sąd Najwyższy, aby doszło do zastosowania przez sąd powyższego dobrodziejstwa względem oskarżonego, musi zostać spełniony szereg niezbędnych i kumulatywnie występujących warunków – w przeciwnym razie sprawa będzie rozpoznawana na zasadach ogólnych (por. wyrok SN z 16 listopada 1999 roku, sygn. akt: V KKN 453/99).